„Rozwój talentów i predyspozycji drzemiących w naszych dzieciach będzie możliwy dopiero wtedy, gdy spojrzymy na nie bez lęku i zatroskania, kiedy przestaniemy mieć wobec nich określone zamiary i zrezygnujemy z konkretnych wyobrażeń na ich temat.
Dlatego też musimy zacząć traktować je poważnie i wejść z nimi w prawdziwe relacje. Ale nie takie, które cechuje stosunek przełożonego do podwładnego czy osoby wyedukowanej do kogoś niewykształconego.
Powinno to być spotkanie dwojga ludzi, którzy mimo dzielących ich różnic są jednak otwarci na to, by uczyć się od siebie wzajemnie; którzy cieszą się na wspólne odkrywanie i kształtowanie świata. Musimy więc nauczyć się rozmawiać z dziećmi, patrząc im w oczy; nawet jeśli w tym celu czasem będziemy musieli przykucnąć.”
Gerald Hüther
„Podstawą efektywnego uczenia się jest poczucie bezpieczeństwa, a jego źródłem – zaufanie do nauczyciela, przekonanie, że stoi on zawsze po stronie uczniów. Wtedy pojawia się przestrzeń do aktywnego i kreatywnego działania.”
Sabine Czerny
„Warto pamiętać, że dorośli, dojrzali opiekunowie/wychowawcy/nauczyciele są po to, aby pomóc dzieciom stać się sobą. Wspieranie dziecka w rozwoju nie polega na tym, aby dziecko robiło tylko to, co my – dorośli chcemy, ale na tym by pomagać dziecku robić także to, co ono chce i co doprowadza je tam, gdzie ono chce dojść.”
Małgorzata Taraszkiewicz
Szkoła jest miejscem realizacji procesu dydaktyczno- wychowawczego. Miejscem, w którym dzieci powinny nabyć umiejętności niezbędne do funkcjonowania w życiu dorosłym. Przyszło nam żyć w świecie dynamicznych zmian. Już dzisiaj wiadomo, że wiele zawodów zniknie na przestrzeni najbliższych lat, a nasze dzisiejsze dzieci będą zmuszone w przyszłości nawet kilka razy zmieniać nie tylko pracę, ale również zawód. Jakiej więc edukacji potrzebują dzieci dziś, aby sprostać wyzwaniom jutra? Jakie umiejętności i kompetencje rozwijać u nich, aby za 5, 10 czy 15 lat mogły dynamicznie i z satysfakcją wkroczyć na rynek pracy?
Stale rozwijający się w ostatnim czasie nurt neurodydaktyki oraz szeroka wiedza w zakresie neurobiologii i psychologii dziecka skłaniają do poszukiwań coraz to skuteczniejszych metod edukacji młodego człowieka.
Wyzwania współczesnej szkoły
Dzisiaj mówi się już o szkole, która nie powinna jedynie nauczać. Powinna ona również stymulować do pełnego samorozwoju, uzyskania wysokiej samoświadomości, podejmowania odpowiedzialnych wyborów oraz wiedzy i kompetencji potrzebnych do prowadzenia spełnionego i szczęśliwego życia.
Takie kompetencje, jak:
- samodzielność,
- odpowiedzialność,
- kreatywność,
- pewność siebie,
- umiejętność logicznego myślenia,
- samoświadomość,
- umiejętność współpracy
są bezpośrednim skutkiem mierzenia się z doświadczeniem wolności, decyzyjności w istotnych kwestiach i swobody.
Uczniowie powinni być zmotywowani wewnętrznie i mieć poczucie sprawstwa podczas realizacji programu nauczania. Należy wykorzystać ich predyspozycje, potencjał oraz talenty w taki sposób, aby w pełni umożliwić każdemu z nich rozwój potencjalnych możliwości i umiejętności. Aby wspierane przez osobę dorosłą- nauczyciela, rodzica- mogły podążać własną drogą do wybranego przez siebie celu. Dziś wspieranie ucznia w rozwoju powinno być oparte na wzajemnym zaufaniu, akceptacji, relacji pełnej szacunku, poznaniu i rozumieniu potrzeb drugiego człowieka, umacnianiu jego poczucia własnej wartości. Taki właśnie kierunek przyjmuje „Edukacja otwarta”.
Czym jest Edukacja Otwarta?
Edukacja otwarta to stworzona przeze mnie koncepcja edukacyjna wyznaczająca cele i kierunki oddziaływań dydaktyczno wychowawczych, przeznaczona do realizacji w alternatywnych, autorskich placówkach edukacyjnych, a w szczególności w placówkach pozasystemowych, wspierających edukację domową. Oparta została na moim wieloletnim doświadczeniu w pracy nauczyciela, terapeuty pedagogicznego, pedagoga specjalnego, neuropedagoga oraz doświadczeniu z prowadzenia autorskiej placówki wspierającej edukację domową – Extra Klasy.
Cele Edukacji Otwartej
Celem głównym koncepcji jest oparte na relacji wspieranie dziecka w kształtowaniu poczucia własnej wartości i mocy sprawczej oraz zdobywaniu kompetencji przyszłości, które poprowadzą je do bycia szczęśliwym i spełnionym dorosłym, poprzez szeroko rozumianą indywidualizację procesu dydaktyczno- wychowawczego (zdiagnozowane preferencje i potrzeby uczniów, specjalnie dostosowane metody i formy pracy oraz odpowiednio przygotowane materiały dydaktyczne).
Opis programu w zarysie
Edukacja Otwarta to edukacja dopasowana do potrzeb i możliwości każdego ucznia. Jest ona oparta na rzetelnej diagnozie:
- profilu uczenia się,
- profilu inteligencji wielorakich
- rozwoju funkcji percepcyjno motorycznych,
w taki sposób, aby stworzyć mapę potencjału każdego ucznia z pełną świadomością jego sposobu odbierania rzeczywistości, mocnych i słabszych stron.
To edukacja polisensoryczna, praktyczna, nie zabijająca kreatywności dzieci, pozwalająca im tworzyć samodzielnie w szerokim spektrum, uczyć się od siebie nawzajem, budująca i umacniająca poczucie własnej wartości – niezależnie od prezentowanego potencjału dydaktycznego. Edukacja plastyczna, wykorzystująca naturalną ciekawość dzieci i chęć zdobywania nowych doświadczeń do budowania „na gorąco” sytuacji dydaktycznych pozwalających zdobywać wiedzę w oparciu o to , co je akurat interesuje w danej chwili, a nie oderwane od rzeczywistości i narzucone przez podręcznik tematy.
Zadania nauczyciela
Umiejętność i śmiałość zadawania pytań jest najlepszą drogą do wiedzy i podstawą rozwiązywania wszelkich problemów i zadań w życiu. W Edukacji Otwartej zadaniem nauczyciela jest z zaangażowaniem wspierać dzieci w rozwijaniu tej umiejętności, traktując każde dziecięce pytanie jako skierowane do niego zaproszenie do wspólnego poznawania świata, będące wyrazem zaufania i sympatii. Swobodnych pytań nie da się zaplanować. Trzeba je chwytać, gdy się pojawiają i iść za nimi. Do tego potrzebna jest możliwość i gotowość do improwizacji oraz wspólnego tworzenia.
Umożliwienie dzieciom wpływu na własną edukację, współdecydowania o wyborze metod i treści kształcenia, danie im poczucia sprawstwa rozwinie u uczniów samodzielność, odpowiedzialność, kreatywność, pewność siebie, umiejętność logicznego myślenia, samoświadomość oraz umiejętność współpracy.
Powyższe umiejętności są bezpośrednim skutkiem mierzenia się z doświadczeniem wolności, decyzyjności w istotnych kwestiach i swobody. Jeżeli to wszystko poparte będzie dobrymi wzajemnymi relacjami zaufania i pełnej akceptacji, pozwoli na realizację zamierzonych celów i stanie się milowym krokiem na drodze uczniów do pełnego samorozwoju: do uzyskania wysokiej samoświadomości, podejmowania odpowiedzialnych wyborów oraz wiedzy i kompetencji potrzebnych do prowadzenia spełnionego, szczęśliwego życia.
Współpraca z rodzicami
Program zakłada również szeroki zakres współdziałania ze środowiskiem rodzinnym uczniów i czynne włączanie rodziców w realizację programu, gdyż tylko spójnie realizowane cele mogą przyczynić się do osiągnięcia pozytywnych efektów pracy.
Jeżeli jesteście ciekawi i chcielibyście poznać szczegóły koncepcji Edukacji Otwartej lub stworzyć placówkę wspierającą edukację domową opartą na opisanej koncepcji – zapraszam do kontaktu.
Bibliografia:
- Bauer Joachim, Co z tą szkołą?, Wydawnictwo Dobra Literatura, Słupsk 2015
- Bauer Joachim, Granica bólu, Wydawnictwo Dobra Literatura, Słupsk 2015
- red. Sikorski Wiesław, Neuroedukacja, Wydawnictwo Dobra Literatura, Słupsk 2015
- Taraszkiewicz Małgorzata, Metody wspierania rozwoju ucznia, Wolters Kulwer Polska, Warszawa 2009
Najnowsze komentarze